Hiroshi Sakamoto làm việc tại một công ty địa phương cho đến khi ông 50 tuổi và bắt đầu chuyển hướng làm nông nghiệp. Ông Sakamoto cho biết ông quyết định trồng măng tây vì hai lý do. Ông đã nhận học viên và hiện đã làm nông nghiệp được 10 năm và trở thành thành viên cốt lõi của cộng đồng địa phương, Chúng tôi đã hỏi ông những điểm chính đã đưa ông đến được như ngày hôm nay.
Thông tin về Hiroshi Sakamoto
Hiroshi Sakamoto sinh ra ở thành phố Utsunomiya, tỉnh Tochigi. Sau khi làm việc trong ngành sản xuất thực phẩm, ông bắt đầu làm nông nghiệp ở thành phố Utsunomiya vào năm 2013 ở tuổi 50. Mở rộng diện tích trồng trọt và bán hàng đồng thời tiếp quản các cánh đồng địa phương. Hiện tại, ông trồng chủ yếu là măng tây, lúa, ngô, đu đủ xanh và cải thảo, doanh thu khoảng 15 triệu yên. Ngoài vợ và con trai cả làm việc ở trang trại, ông còn thuê một nhân viên toàn thời gian và một số nhân viên làm thời vụ, họ cũng chấp nhận thực tập sinh nông nghiệp.
Dưới đây là buổi trao đổi với ông Hiroshi Sakamoto:
Phóng viên: Vui lòng cho chúng tôi biết về lý lịch của ông trước khi bắt đầu trồng trọt.
Ông Hiroshi Sakamoto: Tôi từng làm nhân viên văn phòng, quản lý chế biến trong ngành sản xuất thực phẩm. Ban đầu, bố mẹ tôi là nông dân bán thời gian, nhưng bố tôi qua đời khi tôi 28 tuổi, tôi không thể để đất nông nghiệp trở nên hoang tàn nên tôi tiếp tục trồng lúa trong khi làm việc tại công ty. Tôi luôn muốn kiếm sống bằng nghề nông, đáng lẽ tôi phải nghỉ việc ở tuổi 40, nhưng do nhiều yếu tố nên tôi vẫn tiếp tục làm việc đến tuổi 50.
Phóng viên: Điều gì khiến ông quyết định nghỉ việc và trở thành nông dân?
Ông Hiroshi Sakamoto: Bây giờ tôi đã 50 tuổi, tôi suy nghĩ và nhận ra rằng mình đã đến tuổi phải vay vốn để xây một nhà kính. Khoảng thời gian đó, tôi thấy nhiều người già xung quanh tôi từ bỏ việc làm nông và tôi bắt đầu nghĩ về việc mình sẽ làm gì với trang trại của mình khi già đi.
Bạn muốn người khác làm việc đó cho bạn hay bạn tự mình làm tất cả? Bây giờ các con tôi đều đã trưởng thành và chi tiêu trong nhà đã giảm xuống, tôi quyết định bây giờ là lúc bắt đầu làm nông toàn thời gian.
Phóng viên: Lý do ông chọn măng tây làm cây trồng chính là gì?
Ông Hiroshi Sakamoto: Tôi biết được rằng một khi bạn trồng măng tây, bạn có thể thu hoạch từ cây đó trong khoảng 20 năm. Vì lúc đó tôi đã 50 tuổi nên tôi có thể thu hoạch từ cùng một cây cho đến năm 70 tuổi. Hầu hết các loại rau đều phải trồng lại sau khi thu hoạch, nhưng tôi thấy thật thú vị khi măng tây có thể được sử dụng trong thời gian dài.
Một điều nữa là nếu bạn chỉ chăm chỉ làm ruộng đến năm 70 tuổi thì khi bạn già đi, cây măng tây cũng già đi và năng suất giảm dần. Lúc đó cũng phù hợp với sức làm việc của tôi, chăm sóc và thu hoạch vừa phải khi sức khoẻ của tôi kém hơn.
Phóng viên: Đó là một loại cây trồng không chỉ có thể thu hoạch trong thời gian dài mà còn dễ dàng để phát triển phải không?
Ông Hiroshi Sakamoto: Một trong những nguyên nhân tôi chọn măng tây là do vùng này không có ai trồng măng tây. Khi tôi nghĩ đến măng tây, đôi khi người ta nói: “Không phải chúng được nhập khẩu sao?” Nhưng tôi nhìn thấy cơ hội ở đó và quyết định thử, ngay cả khi khó khăn. Thật thú vị khi thử điều gì đó mới hoặc điều gì đó mà bạn không hiểu phải không?
Phóng viên: Làm thế nào ông học được cách trồng mămg tây khi không có ai khác trong khu vực của ông trồng nó?
Ông Hiroshi Sakamoto: Xem xét phần đời còn lại của cuộc đời làm nghề nông, tôi không nghĩ mình sẽ có thời gian để vào trường cao đẳng nông nghiệp và học trong hai năm. Tôi tìm hiểu và biết được rằng có khoảng 50 nông dân trồng măng tây ở Thành phố Utsunomiya. Tôi nghỉ việc ở công ty vào tháng 9 năm tôi tròn 50 tuổi và tham gia khóa đào tạo tại một trang trại măng tây trong thành phố từ tháng 12 đến tháng 2 năm đó. Dù không thể đi hàng ngày nhưng tôi đã học được cách làm điều đó từng chút một bằng cách đi thường xuyên và nghe hướng dẫn, thông tin.
Phóng viên: Ông có lo lắng gì trước khi bắt đầu công việc không?
Ông Hiroshi Sakamoto: Lúc đó tôi đã 50 tuổi, tôi lo lắng nếu không trồng cây sớm thì vụ thu hoạch sẽ bị chậm trễ. Đến tháng 2 năm sau, tôi bắt đầu xây dựng nhà kính trồng măng tây của riêng mình.
Tôi lo lắng không biết măng tây có mọc tốt hay không và liệu tôi có thể kiếm tiền bằng cách thu hoạch nó hay không. Thực tế, sau khi bắt đầu làm ruộng, tôi đã mất ngủ nhiều ngày nhưng mỗi ngày tôi đều dùng tiền tiết kiệm và quyết tâm cố gắng hết sức thêm một năm nữa.
Phóng viên: Việc lập kế hoạch kinh doanh của ông có diễn ra suôn sẻ không?
Ông Hiroshi Sakamoto: Mùa măng tây và lúa bận rộn không trùng nhau nên tôi có ý tưởng tăng diện tích lúa khi trở thành nông dân toàn thời gian. Tuy nhiên, doanh số bán hàng không đủ nên tôi bắt đầu trồng các loại rau khác để trang trải cuộc sống.
Phóng viên: Ông cần bao nhiêu chi phí ban đầu để bắt đầu làm nông nghiệp toàn thời gian?
Ông Hiroshi Sakamoto: Bao gồm khoản đầu tư ban đầu là 9 triệu yên cho ngôi nhà và chi phí đào giếng để tưới tiêu, tổng chi phí là 12 triệu yên.
Tôi vay 5 triệu yên, 7 triệu yên còn lại đến từ quỹ tiết kiệm và quỹ hưu trí. Mặc dù tôi đã có một khoản tiền kha khá cho riêng mình nhưng đó vẫn là khoảng thời gian khó khăn.
Phóng viên: Ông hãy chia sẻ về lịch trình hàng năm của trang trại.
Ông Hiroshi Sakamoto: Đối với măng tây, mầm măng mùa xuân được thu hoạch từ tháng 2 đến tháng 3, thân và lá trên mặt đất được kéo dài vào tháng 4 đến tháng 5, còn chồi mùa hè được thu hoạch từ tháng 6 đến cuối tháng 9. Đặc biệt vào mùa hè phải mất nhiều thời gian thu hoạch trong khi thân và lá dày.
Lúa được trồng vào tháng 3, trồng vào tháng 5 và thu hoạch vào tháng 10. Trong thời gian đó, chúng tôi gieo hạt ngô và thu hoạch nên chúng tôi lập lịch trình để những mùa bận rộn không bị trùng lặp nhiều nhất có thể.
Nông nghiệp trái vụ là từ tháng 11 đến tháng 12, khi những bắp cải nhỏ sớm đã được thu hoạch. Vào mùa đông, chúng tôi cũng thu dọn sạch thân và lá măng tây để chuẩn bị cho năm sau. Sau khi hoàn tất, bạn sẽ có nhiều thời gian rảnh rỗi trước khi thu hoạch nụ xuân.
Phóng viên: Ông xử lý các kênh bán hàng như thế nào?
Ông Hiroshi Sakamoto: Khoảng 80% măng tây của chúng tôi được chuyển đến JA. Chúng tôi cũng bán hàng trực tiếp tại các góc trang trại của siêu thị và các địa điểm bán hàng trực tiếp khác. Chúng tôi bán cho các nhà hàng và cửa hàng gần đó nhằm thúc đẩy sản xuất địa phương cho tiêu dùng địa phương, theo khuyến nghị của Tỉnh Tochigi.
Trước khi có virus Corona, chúng tôi đã tiếp tục quảng cáo măng tây bằng cách bán măng tây dạng cuộn thịt và yakisoba tại các sự kiện và quầy bán hàng trực tiếp, đồng thời đề xuất cách ăn măng tây.
Ban đầu chúng tôi không bán được gì cả, nhưng bây giờ chúng tôi có thể bán ngay khi đăng lên. Tôi rất vui vì chúng tôi đã làm việc chăm chỉ để giảm giá và tăng cơ hội cho mọi người mua sản phẩm của chúng tôi.
Phóng viên: Doanh số bán hàng của ông như thế nào kể từ năm đầu tiên?
Ông Hiroshi Sakamoto: Doanh thu hiện tại là khoảng 15 triệu yên. Mức chi tiết là 10 triệu yên cho măng tây, 3 triệu yên cho gạo và 2 triệu yên cho các mặt hàng khác. Năm đầu tiên, tôi trồng măng tây vào tháng 2, thu hoạch một lượng nhỏ vào mùa hè và mang đến cửa hàng bán hàng trực tiếp nên chắc tôi chỉ kiếm được vài nghìn yên tiền bán hàng. Năm tiếp theo, số tiền lên tới vài triệu yên. Doanh số bán hàng luôn tăng và chưa bao giờ giảm cho đến nay.
Khi tôi bắt đầu trồng trọt, người ta nói rằng thông thường phải mất ba năm tôi mới có thể thu hoạch được măng tây. Chúng tôi đã thử tất cả các loại phương pháp nhằm thu hoạch măng tây được sớm hơn. Diện tích canh tác đã được tăng lên, chúng tôi phải mất sáu hoặc bảy năm mới đến được khu vực hiện tại. Hiện tại chúng tôi trồng bốn loại măng tây: xanh, tím, trắng và hồng. Màu trắng được làm từ măng tây xanh, còn màu hồng được làm từ măng tây tím bằng cách che chắn nó khỏi ánh sáng.
Phóng viên: Hãy cho chúng tôi biết về mục tiêu tương lai của bạn.
Ông Hiroshi Sakamoto: Hiện nay, với giá nguyên liệu tăng cao, việc xây dựng nhà kính mới khó khăn nên chúng tôi đang tính đến việc duy trì diện tích trồng măng tây như hiện nay. Giới hạn lợi nhuận trên được xác định theo khu vực, vì vậy nếu bạn muốn tăng doanh số bán hàng nhiều hơn mức hiện tại, bạn không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng đơn giá. Chúng ta cần thay đổi sự cân bằng giữa vận chuyển cho nhà phân phối và bán hàng trực tiếp, mở rộng kênh bán hàng hoặc bắt đầu xử lý các sản phẩm đã qua chế biến.
Về lúa gạo, tôi nghĩ chúng tôi sẽ tăng dần diện tích trồng lúa khi sản lượng măng tây giảm trong tương lai. Mặc dù chúng tôi có thể không kết nối được với những người đang rời bỏ nghề nông, nhưng chúng tôi tin rằng nếu tăng diện tích trồng lúa, chúng tôi sẽ có thể tăng tổng doanh thu như trước đây.
Phóng viên: Thời điểm này ông cảm thấy thế nào về công việc nông nghiệp toàn thời gian của mình?
Ông Hiroshi Sakamoto: Sự hấp dẫn của việc trồng trọt là bạn có thể tự mình kiểm soát nó. Nó làm phong phú thêm cuộc sống của bạn từ tuổi 50 trở đi.
Nhớ lại khi nghỉ việc ở tuổi 50 và làm nông nghiệp, tôi bắt đầu tham gia các chương trình đào tạo vào năm thứ tư. Tôi muốn truyền lại những khó khăn của mình cho thế hệ sau, và lúc đó chỉ có một cơ sở đào tạo măng tây trong vùng. Tôi nghĩ điều đó sẽ làm giảm bớt những lựa chọn dành cho những người sẽ trở thành trụ cột của nông nghiệp địa phương.
Cho đến nay đã có bảy học viên đến và tôi đã hào phóng chia sẻ kiến thức cũng như kỹ năng của mình với họ. Hiện tại, con trai lớn của tôi cũng đang làm việc ở trang trại và chúng tôi cũng đang nhận một học viên.
Phóng viên: Ông có lời khuyên nào dành cho những người đang tìm kiếm sự đào tạo không?
Ông Hiroshi Sakamoto: Tất cả những gì tôi có thể nói là "Thật khó khăn." Bạn phải thực sự đặt cả trái tim và tâm hồn của mình vào đó, và ngay cả khi bạn tìm được đất nông nghiệp, chi phí thiết bị vẫn tăng hơn bao giờ hết. Từ giờ trở đi, tôi nghĩ chúng ta cần nghĩ cách giảm thiểu khoản đầu tư ban đầu và sử dụng lợi nhuận thu được để tăng thiết bị và diện tích.
Ví dụ, thay vì chỉ dựa vào nhà kính để trồng trọt, tôi nghĩ sẽ là một ý tưởng hay nếu cân nhắc kết hợp chúng với những nhà màng đơn giản, với chi phí hợp lý hơn.
Độc lập có nghĩa là bạn phải tự đưa ra quyết định, nhưng bản thân điều đó chẳng thú vị sao? Tôi hy vọng bạn không bỏ cuộc và tiếp tục chấp nhận thử thách.
Phóng viên: Cuối cùng, xin hãy gửi một lời nhắn tới những người muốn bắt đầu làm nông nghiệp.
Ông Hiroshi Sakamoto: Việc trồng trọt mang lại niềm vui khi có thể thu hoạch mùa màng trong khi hoàn toàn kiểm soát được. Điều thú vị là bạn càng cho đi nhiều tình yêu thì bạn càng nhận lại được nhiều.
Măng tây khoẻ vì được trồng dưới lòng đất nhưng không dễ để duy trì được lâu. Tuy nhiên, có một số người đã duy trì và trồng trọt được 25 năm.
Giới hạn thời gian bạn có thể thu hoạch vẫn chưa được biết. Có lẽ măng tây của chúng tôi sẽ tồn tại được 30 năm, cho đến khi tôi 80 tuổi. Theo nghĩa đó, tôi cảm thấy vẫn còn rất nhiều tiềm năng.
Những người con của ông Sakamota đã trưởng thành và ông chọn cuộc sống thứ 2 khi trở thành nông dân. Mặc dù phải vật lộn để tự mình có được thông tin về phương pháp trồng trọt và canh tác nhưng ông vẫn cảm thấy thoải mái khi lên kế hoạch cho cuộc đời mình cho đến năm 70 tuổi. Tôi rất ấn tượng với cách ông say sưa nói về thực trạng nông nghiệp hiện nay và nhìn lại cuộc sống của mình từ khi bắt đầu làm nghề nông cho đến ngày nay.
Mô hình trồng măng tây Nhật Bản hoàn toàn phù hợp với điều kiện về khí hậu, thời tiết, vật tư nông nghiệp và con người ở Việt Nam. Chúng tôi đã phát triển các mô hình trồng măng tây Nhật Bản tương tự như vậy, đồng bộ giải pháp và thiết bị từ việc lựa chọng giống, quy trình trồng trọt, nhà kính, hệ thống tưới và các công nghệ phụ trợ khác.
Nếu bạn có nhu cầu trồng măng tây theo mô hình Nhật Bản, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email mangtaystory@gmail.com hoặc số điện thoại 090 115 1766 để được hỗ trợ.